Suplementacja w sporcie - konieczność czy dodatek cz. I

 

 Czy naprawdę jest nam to potrzebne ?!

Witam już jakiś czas temu, pojawiła się u mnie chęć napisania jakiegoś artykułu na temat suplementacji, może teraz się zmotywuję bo coraz więcej ludzi mi wypytuje, jakie bym polecał suplementy czym się kierować przy zakupie, jak działają itp.
Tak jak już wspomniałem jest to bardzo ciężki temat, gdyż praktycznie co strona to inne działanie danego suplementu oraz inne plusy i minusy. Dlatego postaram się też to wypośrodkować, oraz wplotę w to własne doświadczenia. Tak samo, może gdzieś napiszę coś niepoprawnie, też z tego miejsca proszę o wyrozumiałość, gdyż, aż tak się na tym nie znam. Wpis będzie dość długi dlatego postaram rozbić się go na kilka sensownych części, tak by czytało się to przyjemnie i informacje były podzielone w logiczne treści. Zatem zabieram się za pisanie, tylko muszę to wszystko ogarnąć bo wyszło mi sporo stron i nawet podczas pisania tego wpisu tworzą się kolejne plany w głowie które będę musiał jakoś sensownie przelać na strony wpisu :p
Chcąc zacząć wyjaśnianie działanie poszczególnych suplementów, konieczne wręcz jest wyjście od pojęcia "SUPLEMENT" - co to właściwie jest, jaką pełni rolę itp

 

Czym tak właściwie jest suplement?

Biorąc do ręki pierwszą lepszą encyklopedie możemy wyczytać, że:
Suplement diety - uzupełnienie diety, dodatek zawierający niezbędne dla zdrowia składniki (zwłaszcza witaminy lub inne ), których może brakować w codziennej diecie. Suplement oferowany jest najczęściej w postaci skoncentrowanej - jako tabletki, kapsułki, proszek lub płyn.
Jakoś mi to za dużo nie wyjaśniło ;p Dlatego gdy zagłębimy się w etymologię słowa wtedy sprawa staję się bardziej klarowna.
Suplementy- środki te często nazwane są ergogenikami lub substancjami ergogenicznymi. Sam termin Ergogenik pochodzi od greckich słów: ergon (praca) i gennan (produkować), co w zestawieniu możemy odebrać jako "zwiększający pracę". Suplementy które przyjmujemy (bądź przyjmować będziemy), mogą nie tylko wpływać na poprawę efektywności naszych mięśni, ale także dają możliwość lepszego "dożywienia" organizmu, poza tym tworzą ochronę przed skutkiem przeciążenia związanego z wykonywanym treningiem.
Suplementy diety w swoim składzie posiadają liczne składniki lub substancje które powszechnie występują w pożywieniu. Mogą to być między innymi witaminy, minerały, białko, węglowodany oraz inne składniki które nie wpływają bezpośrednio na bilans energetyczny. W suplementach można też znaleźć wyciągi z różnego rodzaju roślin, bądź też substancje które usprawniają procesy metaboliczne.

Rola i znaczenie suplementacji...

Organizm sportowca potrzebuje kilkukrotnie więcej substancji odżywczych niż przeciętny człowiek. Z chwilą intensywnego, długoterminowego i systematycznego wysiłku fizycznego związanego z daną dyscypliną sportową może dojść do zaburzenia równowagi homeostatycznej.
Dlatego kluczowa okazuje się odpowiednia dieta i suplementacja. 
Coraz częściej możemy zaobserwować i to nie tylko w sporcie wyczynowym, ale też amatorskim wzrost intensywności treningowej, zarówno zwiększa się ilość treningów w tygodniu, ich objętość, czas i dystans ale też rośnie ilość uczestnictwa w zawodach. Taka intensywność treningowa i zawodowa stawia wysoko porzeczkę związaną z regeneracją, i tu kluczowe może okazać się ułożenie konkretnej diety oraz dobór odpowiedniej suplementacji. Ważne jest też to, żeby dieta była dopasowana do danej dyscypliny sportowej tak samo rzecz ma się z suplementami.

Klasyfikacja Suplementów...

Suplementy stosowane podczas treningów można podzielić na 2 zasadnicze grupy:
1. Suplementy o działaniu ogólnym, pełniące rolę energetyczną i odżywczą.
2. Suplementy o działaniu kierunkowym, które wspomagają określone procesy fizjologiczne organizmu.

W skład pierwszej grupy wchodzą odżywki - suplementy które w swoim składzie mają podstawowe składniki pokarmowe takie jak węglowodany, białka, tłuszcze minerały czy witaminy. Często występują w formie energetyczno - odżywczych koktajli które wspomagają  organizm podczas zwiększonego wysiłku fizycznego. Odżywki aby były skuteczne muszą spełniać następujące kryteria:  zawierać najważniejsze składniki pokarmowe niezbędne dla organizmu w czasie zwiększonej objętości treningowej ; muszą zawierać poszczególne składniki pokarmowe w optymalnie fizjologicznych proporcjach i stężeniu ; nie może mieć w swoim składzie substancji szkodliwych takich jak np cholesterol.
Drugą grupę czyli suplementy kierunkowe cechuje to, że nie wpływają one bezpośrednio na funkcję energetyczną czy odżywczą, ich zadaniem jest wspomaganie organizmu w procesach metabolicznych oraz w procesie wytwarzania energii. Są to specjalne produkty o wyselekcjonowanych mikroskładnikach, których zadaniem jest regulacja metabolizmu poprzez substancje pokarmowe, wspomaganie procesów anabolicznych i antykatabolicznych. Odpowiedzialne są również za pobudzenie pracy układu hormonalnego, nerwowego oraz pełnią funkcję ochronne.

Konieczność przyjmowania suplementów...

Okres w którym nasza intensywność jest na największym poziomie (mam na myśli zwłaszcza okresy startowe i ciężkich treningów), rośnie zapotrzebowanie naszego organizmu na różne substancje odżywcze.
Aby móc zagwarantować sobie pokrycie poniesionych strat powstających podczas wysiłku jedynie z diety, dana osoba musiała by spożywać częste i obfite posiłki, co w efekcie odbijało by się po pewnym czasie na obciążenie naszego układu pokarmowego, oraz uniemożliwiało przeprowadzenie intensywnego treningu. Warto też pamiętać o tym, że dieta nie tylko powinna pokrywać straty ale też dawać energię nadprogramową dawkę w celu osiągnięcia zamierzonego celu np. wzrost siły mięśni. Ten fakt powoduję, że powinniśmy przyjmować zwłaszcza w okresach zwiększonej aktywności fizycznej różnego rodzaju suplementy, które w postaci małych ale silnie skoncentrowanych posiłków, dostarczą nam odpowiednią ilość składników pokarmowych, które są niezbędne do  pokrycia zwiększonego zapotrzebowania energetyczno - odżywczego. Środki te mają na celu nie tylko zadbanie o odpowiednie dożywianie naszego organizmu, ale także o szybką i skuteczną odnowę po wysiłkową.
Wszelkiego typu odżywki i suplementy w przeciwieństwie do normalnych posiłków są bardzo szybko trawione i wchłonięte do organizmu. Ma to związek z tym, że im szybciej przebiega proces odnowy powysiłkowej, tym organizm szybciej osiąga zdolność do pracy mięśniowej, a także praca ta cechuje się większą wydajnością. Wielokierunkowy wpływ suplementacji może więc zapewnić optymalną sprawność fizyczną i przyczyniać się do poprawy efektywności naszych treningów.
Warto zapamiętać, że  niedożywienia organizmu przy dużej intensywności jednostek treningowych może stać się przyczyną różnego rodzaju przeciążeń, spadku ogólnej dyspozycji psychofizycznej, oraz zwiększenie podatności na choroby. Zmuszanie naszego organizmu do wręcz nadludzkiej pracy, przy złej diecie i braku wsparcia dostępnymi na rynku suplementami, należy uznać za błąd !!!
Konsekwencjami tego może być nie tylko obniżenie wyników sportowych ale przede wszystkim pogorszenie naszego stanu zdrowia.

 

Czy suplementy mogą stosować tylko sportowcy ???

Korzystanie z dobrodziejstw suplementacji nie jest zarezerwowane tylko dla "wyczynowców" bądź zawodowców, można rozważyć ich stosowanie dla poprawienia ogólnego stanu naszego zdrowia lub uzupełnienia podczas niedoborów jakiegoś pierwiastka.
Odpowiednio ukierunkowana suplementacja pozwoli nie tylko na wspomaganie naszego organizmu, ale również korygować rozmaite błędy żywieniowe (chodzi tu przede wszystkim o niedobory odżywcze), poza tym pełnią rolę podczas hamowania niekorzystnych czynników wynikających ze środowiska, oraz spowalniają procesy starzenia.

 

Czy suplementy są bezpieczne ???

Suplementy które zostały dopuszczone do ogólnej sprzedaży są bezpieczne dla zdrowia. Skutki uboczne mogą pojawić się w chwili przedawkowania bądź stosowania innego niż zostało podane na ulotce. W przypadku kiedy mamy do czynienia z występowaniem specyficznej nietolerancji pokarmowej, bądź istnienia określonych stanów chorobowych, zawsze stosowanie danego suplementu powinno być poprzedzone konsultacją z lekarzem. Niektóre z suplementów mogą być przeciwwskazane dla osób które np mają problem z układem krążenia, osoby te nie powinny przyjmować takich produktów jak np. preparaty o działaniu termogenicznym (w składzie znajduję się kofeina, synefryna).
W przypadku osób chorujących na serce lub nadciśnienie, nieodpowiednie stosowanie tego typu środków (termogeniki) może wywołać niebezpieczne komplikacje w układzie sercowo - naczyniowym. Substancje termogeniczne przeciwwskazane są ludziom którzy chorują na depresję oraz cierpiącym na inne zaburzenia ze strony układu nerwowego.
Nie można zapominać o tym, że przeciwwskazania mogą płynąć także ze strony suplementów które na pozór uznawane są za prozdrowotne np błonnik pokarmowy. Ta grupa suplementów zawiera w swoim składzie włókna pokarmowe posiadają zdolność pęcznienia co w efekcie może działać drażniąco na błony śluzowe przewodu pokarmowego a także podwyższyć produkcję soków trawiennych. Dlatego stosować ich nie mogą na pewno osoby które chorują na wrzody żołądka, bądź zapalenie jelita grubego.
Osobną uwagę należy zwrócić także na kobiety w ciąży. W tym okresie przyjmowanie jakichkolwiek suplementów powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza.